"Bu Roman O Kız Okusun Diye Yazıldı", Yunus Nadi Roman ödüllü Enver Aysever'in son romanı... Enver Aysever'i CNN Turk kanalında yaptığı "Aykırı Sorular" programıyla tanıdım. Kültürel anlamda izlenilebilir bir programdı ve maalesef bu sene yayından kaldırıldı.
Kitabımız İstanbul'da geçiyor ve olayın geçtiği tarihin tahminen benim üniversite öğrencisi olduğum 80'li yılların sonu, 90'lı yılların başı olduğunu düşünüyorum. Kahramanlarımız Kahverengi Pardösülü adam, Kahverengi Pardösülü Çocuk (-ki kitap ilerlerken ikisinin de aynı kişi olduğunu idrak ediyoruz) ve Yahudi kızı Eda (aslen Rita)...
Kahverengi Pardösülü Adam, boynundaki yumru nedeniyle ölüme mahkumdur. Hayatının tek aşkı ile hesaplaşmak için gençliğine döner... Çocuğun üzerinden kahverengi palto eksik olmaz; bir de cebinden Cemal Süreya'nın şiir kitabı... Göztepe'de, ailesiyle oturduğu evden üniversiteye gitmek için otobüs beklerken fark eder önce bal rengi gözlü kızı... Kız, elinde keman taşımaktadır ve sürekli sigara içmektedir... Çocuk, kızdan çok etkilenir ve bir gün eline gitarını alıp kızla sohbet etme cesaretini bulur. Arkadaşlıkları ilerler ve Beyoğlu barlarında birlikte çalmaya başlarlar. Aralarında zamanla kuvvetli bir aşk oluşur. Ancak kız Yahudi'dir ve ailesi "azınlık" olduklarını hissederek yaşamaktadır. Yahudilerin örf ve adetleri farklıdır ve töreleri kendi dinlerinden olmayan biriyle flört edip evlenmelerine tamamen karşıdır. Kız ve çocuk her türlü zorluğa karşı beraber olmaya devam ederler. Ta ki Rita'nın ailesi onu bilinmeyen bir yere kaçırana kadar. Bu arada hamile olan Rita'nın bebeğini de zorla aldırırlar. Kız ve çocuk bir daha asla görüşemez.
Aradan yıllar geçer, Kahverengi Pardösülü Adam, akademisyen olur ve hayatına sayısız kadın girer; ancak hiç kimse ona Rita'yı unutturamaz. Öleceğini anlayan adam, son bir şans denemek için Rita'nın en yakın arkadaşı Seher ile temasa geçer. Seher ona bir yurt dışı numarası verir, ancak adam bunca yıldan sonra Rita'yı, "gidiyorum" demek için aramak istemez.
Enver Aysever, kitapta, Cemal Süreya'ya bolca yer vermiş. En güzel şiirler, duygu yüklü sayfaları süslerken uzun zamandır okumadığım kadar "iyi" bir "edebiyat yapıtı" olarak "Bu Roman O Kız Okusun Diye Yazıldı" kitabını hepinize tavsiye ediyorum.
----------
"Hepten anlamaz değildi ailesini Rita. Tüm dünyada sürgün olduğuna inanan, hep eksikli yaşamlar süren, hemen her türden işaretlenmeyle mimlenmiş ailelerin havadan nem kapmasını anlıyordu Rita. Kendini bulunduğu toprakta özgür, birinci sınıf sayamayan, hep görünmez olmaya zorlanan, baskı halinde bile devletle iyi geçinmek için tembihlenmiş insanlardı onlar. Azdılar işte. Azınlıktılar! Çok olmanın güçlü anlamına geldiği, baskın söylemin herkesi esir aldığı bir coğrafyanın tutsaklığa yazgılı yüzlerini tanıyordu genç kadın. İtirazı bunaydı işte: Bu boyun eğme kültürü, bu dilsizleşme hali, giderek benzer yüzler yaratmış, birbirinin haklılığından emin, sorgulamaktan korkan kuklalara dönüştürmüştü hepsini. Eğer bir Yahudi'ysen arka sırada durmak zorundaydın, ses etmemek, tokat yediğinde bile evde ağlamak mecburiyetindeydin, çünkü fişlenmiş, lanetlenmiş, listelenmiş bir soyun devamıydın... Bunları biliyordu. Yeryüzünün hemen her yerinde meydana gelen korkulu öyküleri defalarca, farklı biçimlerde ,dinlemişti Rita. Sözde birbirlerine bunca bağlı ve anlayışlı olmaları bundandı tüm Yahudilerin." (s:187,188)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder